بررسی انواع سنسور دود
همه ما شنیده‌ایم که بومیان امریکایی از دود برای ارسال پیام به یکدیگر استفاده می‌کردند. اما گاهی اوقات دیدن دود می‌تواند پیامی برای ما ارسال کند که بسیار نگران کننده است: آتش سوزی در این نزدیکی رخ داده و جان ما در خطر است.
اگر آتش سوزی در طول روز رخ دهد، معمولاً می‌توانیم بوی آن را تشخیص داده و برای خاموش کردن آن کاری انجام دهیم. اما اگر شب‌ها که در خواب هستیم آتش سوزی رخ دهد چه اتفاقی می‌افتد؟ آتش می‌تواند اکسیژن مورد نیاز برای تنفس ما را از بین ببرد و یا گاز مونواکسید کربن سمی تولید کند که می‌تواند به راحتی خواب ما را به یک خواب ابدی تبدیل کند.
خوشبختانه، امروزه به لطف فناوری مدرن، روشی ارزان و بسیار مطمئن برای تشخیص آتش سوزی وجود دارد: آشکارسازهای دود الکترونیکی. این ابزارهای شگفت انگیز انواع مختلفی دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
انواع سنسور دود
حسگر دود، سنسور دود، و آشکارساز دود همگی نام یک وسیله الکترونیکی ضد آتش هستند که به طور خودکار وجود دود را به عنوان نشانه اصلی آتش سوزی حس می‌کند و به افراد حاضر در ساختمان هشدار می‌دهد.
دو نوع آشکارساز دود غیرفعال وجود دارد: فوتوالکتریک (نوری) و یونیزاسیون (فیزیکی). ترکیبی از این دو نوع سنسور (سنسور دود دوگانه) برای محافظت حداکثری برای تشخیص دود و آتش استفاده می‌شود.
آلارم ترکیبی دود و گرما و آلارم ترکیبی دود و مونواکسید کربن نیز از انواع دیگر این سنسورها محسوب می‌شوند.
آشکارساز دود فوتوالکتریک
سنسور دود فوتوالکتریک، از نوع سنسور چشم الکترونیکی است و به نام آشکارساز دود نوری (یا ردیاب دود فوتوسل) شناخته می‌شود.
این سنسور باید به سقف متصل شود زیرا مسیر حرکت دود به سمت بالا و سقف خواهد بود. آتش باعث ایجاد گازهای داغ می‌شود و از آنجا که چگالی (تراکم) این مواد کمتر از هوای معمولی است، بنابراین سبک تر هستند و بالاتر از هوا قرار می‌گیرند و خود به خود به سمت آشکارساز حرکت می‌کنند.
سنسور دود در اطراف خود شکاف‌هایی دارد که به محفظه اصلی تشخیص دود منتهی می‌شود. یک پرتوی نوری مادون قرمز( نامرئی) از یک دیود تابش نور (LED) در داخل این محفظه شلیک می‌شود. این محفظه حاوی یک فوتوسل است. فوتوسل یک ردیاب الکترونیکی است که هنگام تابیدن نور بر روی آن، برق تولید می‌کند.
به طور معمول، هنگامی که هیچ دودی وجود ندارد، پرتوی نوری از LED به ردیاب نمی‌رسد. یک مدار الکترونیکی با نظارت بر فوتوسل، تشخیص می‌دهد که همه چیز خوب است و هیچ اتفاقی نمی‌افتد. در این حالت زنگ هشدار خاموش است.
اما اگر آتش سوزی رخ دهد، دود وارد محفظه شده و مقداری از پرتوی نوری را بر روی فوتوسل پخش می‌کند. این امر باعث ایجاد مدار شده و زنگ خطری که شما را بیدار می‌کند و زندگی شما را نجات می‌دهد، روشن می‌شود.
آشکارساز دود یونیزاسیون
نوع دیگری از آشکارسازهای دود وجود دارد که نسبت به سنسور فوتوالکتریک ارزان‌تر و متداول‌تر است و به روشی کاملا متفاوت کار می‌کند. می‌توان از این سنسور به عنوان یک بینی الکترونیکی یاد کرد زیرا مانند بینی ما از نوعی حسگر شیمی استفاده می‌کند تا مولکول‌های غیرمعمول (دود) را که به سمت داخل محفظه می‌روند، تشخیص دهد. این آشکارساز، حسگر دود یونیزاسیون نامیده می‌شوند.
در داخل این آشکارسازها یک محفظه یونیزاسیون وجود دارد که هوا می‌تواند وارد آن شود. این محفظه پر از یون است. یون‌ها اتم‌هایی هستند که برای ساخت هسته‌های دارای بار مثبت، الکترون خود را از دست داده‌اند. یون‌ها از کجا آمده‌اند؟ در داخل محفظه، یک قطعه کوچک از یک عنصر شیمیایی به نام Americium قرار دارد.
این قطعه دائماً ذرات ریزوكتیوی كوچك (كه ذرات آلفا نامیده می‌شوند) را به درون محفظه اسپری می‌كند. با انجام این کار، این ذرات با مولکول‌های هوا ترکیب می‌شوند و آن‌ها را به یون‌های با بار مثبت (که در اینجا به عنوان حباب‌های قرمز بزرگ نشان داده شده است) و الکترون‌هایی با بار منفی (به عنوان حباب‌های سیاه کوچکتر نشان داده شده‌اند) تبدیل می‌کنند. یون‌ها و الکترون‌ها در دو جهت متضاد بین دو الکترود (اتصالات الکتریکی مانند دو سر باتری) حرکت می‌کنند. تا زمانی که یون‌ها و الکترون‌ها در حرکت هستند، جریان بین الکترودها برقرار است و یک مدار الکتریکی تشکیل می‌شود. بنابراین زنگ هشدار خاموش است.
اما اگر آتش سوزی رخ دهد، ذرات دود وارد ردیاب شده و محفظه یونیزاسیون را مسدود می‌کنند. ذرات دود خود را به یون‌ها متصل می‌کنند و به طور مؤثری جریان الکتریکی را قطع می‌کنند. به محض اینکه مدار موجود در آشکارسازها تغییر کند، زنگ هشدار به صدا در می‌آید.
سنسور مکنده دود (ASD)
انواع دیگری از سنسورهای دود نیز وجود دارند که با فناوری‌های پیشرفته‌تر، بسیار حساس و قابل اطمینان به عنوان یک هشداردهنده قوی آتش استفاده می‌شوند.
سیستم‌های ASD با کشیدن هوا از اتاق از طریق لوله‌های کوچک و انعطاف‌پذیر کار می‌کنند. سپس هوا برای شناسایی حضور ذرات دود، در یک فرایند مداوم تجزیه و تحلیل می‌شود. این حسگرها به جریان هوا در اتاق وابسته نیستند، بنابراین می‌توانند دود را قبل از اینکه حتی قابل مشاهده باشد تشخیص دهند.
سیستم‌های آسپیراسیون یا مکنده در موقعیت‌های چالش برانگیز مانند مناطقی از جریان هوای زیاد، مکان‌هایی که تراکم هوا زیاد باشد، یا جایی که تشخیص خیلی زود مورد نیاز باشد، به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آشکارسازهای VESDA (دستگاه‌های تشخیص دود خیلی سریع) حسگرهای مکنده دود پیشرفته مبتنی بر لیزر هستند که قبل از وقوع آتش هشدار می‌دهند. این حسگرها در مناطقی که حساسیت به دود زیاد است مانند اتاق‌های رایانه، اتاق‌های سرد و ساختمان‌های با سقف بلند مانند انبارها و کلیساها سودمند هستند.
آشکارسازهای دود پرتوی نوری خودکار
آخرین نوع آشکارساز دود هوشمند، یک آشکارساز دود پرتوی مادون قرمز با کمک لیزر است که در کمتر از یک دقیقه خود را تنظیم می‌کند. این سنسورها برای محافظت از فضاهای بزرگ تجاری و عمومی مانند تئاترها، مراکز خرید و مراکز ورزشی با چراغ‌های بزرگ، سقف بلند یا اماکن پر تراکم استفاده می‌شوند.
سنسور هشدار گبررسی انواع آشکارسازهای دود
همه ما شنیده‌ایم که بومیان امریکایی از دود برای ارسال پیام به یکدیگر استفاده می‌کردند. اما گاهی اوقات دیدن دود می‌تواند پیامی برای ما ارسال کند که بسیار نگران کننده است: آتش سوزی در این نزدیکی رخ داده و جان ما در خطر است.
اگر آتش سوزی در طول روز رخ دهد، معمولاً می‌توانیم بوی آن را تشخیص داده و برای خاموش کردن آن کاری انجام دهیم.
اما اگر شب‌ها که در خواب هستیم آتش سوزی رخ دهد چه اتفاقی می‌افتد؟ آتش می‌تواند اکسیژن مورد نیاز برای تنفس ما را از بین ببرد و یا گاز مونواکسید کربن سمی تولید کند که می‌تواند به راحتی خواب ما را به یک خواب ابدی تبدیل کند.
خوشبختانه، امروزه به لطف فناوری مدرن، روشی ارزان و بسیار مطمئن برای تشخیص آتش سوزی وجود دارد: آشکارسازهای دود الکترونیکی. این ابزارهای شگفت انگیز انواع مختلفی دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
سنسور هشدار گرما
سنسورهای هشدار حرارتی افزایش درجه حرارت ناشی از آتش سوزی را تشخیص می‌دهند، اما حتی نسبت به دود سیگار نیز حساس نیستند. این سنسورها برای استفاده در آشپزخانه، گاراژ یا اتاق غبار آلود مناسب هستند اما نباید تنها وسیله شناسایی آتش باشد و بهتر است همراه این سنسورها از آشکارسازهای دود دیگر نیز استفاده شود.
نصب و نگهداری آشکارسازهای دود
آشکارسازهای مخصوص نیروگاه‌ها باید توسط یک متخصص برق یا متخصص نصب این سنسورها شوند.
نصب سنسور دود خانگی بسیار آسانتر است زیرا نیازی به سیم کشی نیست. اما آن‌ها باید به درستی نصب و نگهداری شوند و مرتباً بررسی شوند.
متوسط طول عمر آشکارسازهای دود حدود هشت تا 10 سال است. لازم است آن‌ها را بطور دوره‌ای ( در هفته یک بار ایده‌آل است) بررسی کنید و باتری‌ها را در صورت نیاز حداقل یک بار در سال تعویض کنید.
رما
سنسورهای هشدار حرارتی افزایش درجه حرارت ناشی از آتش سوزی را تشخیص می‌دهند، اما حتی نسبت به دود سیگار نیز حساس نیستند. این سنسورها برای استفاده در آشپزخانه، گاراژ یا اتاق غبار آلود مناسب هستند اما نباید تنها وسیله شناسایی آتش باشد و بهتر است همراه این سنسورها از آشکارسازهای دود دیگر نیز استفاده شود.
نصب و نگهداری آشکارسازهای دود
آشکارسازهای مخصوص نیروگاه‌ها باید توسط یک متخصص برق یا متخصص نصب این سنسورها شوند.
نصب سنسور دود خانگی بسیار آسانتر است زیرا نیازی به سیم کشی نیست. اما آن‌ها باید به درستی نصب و نگهداری شوند و مرتباً بررسی شوند.
متوسط طول عمر آشکارسازهای دود حدود هشت تا 10 سال است. لازم است آن‌ها را بطور دوره‌ای ( در هفته یک بار ایده‌آل است) بررسی کنید و باتری‌ها را در صورت نیاز حداقل یک بار در سال تعویض کنید.